Financiële foto

Hieronder wordt het geprognosticeerde begrotingssaldo weergegeven. De begroting 2021 laat een sluitende meerjarenraming zien.

Toelichting op de mutaties na de kaderbrief 2021
Bij de kaderbrief bent u geïnformeerd over de inzet voor de versnelling van onze woningbouw. Dit betekent ook een toename van de bouwleges. Hierbij is rekening gehouden met een werkelijke versnelling van 50% van de ingeschatte extra woningen. Jaarlijks stelt de ambtelijke organisatie werkplanningen op. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in overheaduren en uren die doorbelast worden aan investeringen, kostenverhaal derden en grondexploitaties. Deze actualisatie heeft geleidt tot een aanpassing in 2021 en 2022. Dit betekent dat er meer kosten worden doorbelast in 2021 en 2022 dan voorheen geraamd waren.

De uitgaven voor huishoudelijke ondersteuning nemen significant toe.  Enerzijds wordt dit veroorzaakt door een aanzuigende werking van het abonnementstarief en anderzijds door de plicht van overheden om aanbieders reële tarieven voor de WMO voorzieningen aan te bieden. Dit leidt in 2021 tot een structurele bijstelling van € 325.000. Ook nemen de uitgaven voor het verstrekken van loonkostensubsidie toe. Dit wordt met name veroorzaakt door de verdere toename van banen door de landelijke banenafspraak. Een concrete uitwerking hiervan zijn onze afspraken in het kader van 'Koers WSD' om een oplopend aantal mensen, vallend onder de banenafspraak, te plaatsen bij de WSD.

Via een aparte raadinformatiebrief bent u eerder geïnformeerd over de mogelijk financiële gevolgen en risico's van COVID-19. Hierin is aangegeven dat het budget voor de uitkeringen van uit de participatiewet budgetneutraal wordt bijgesteld. Deze bijstelling is gebaseerd op een doorgerekend scenario waarbij rekening wordt gehouden met een economische krimp van 6% in 2020. Dit betekent meer uitgaven van het BUIG budget en vindt een bijstelling plaats van € 684.000 oplopend tot € 1,2 miljoen in 2022 e.v. Een bijkomend neveneffect van de COVID-19 is een toename van de uitgaven voor schuldhulpverlening omdat meer inwoners in financieel zwaar weer terecht zijn gekomen.
De BTW aanpassing is een financieel technische aanpassing omdat het BTW regime op investeringen is gewijzigd.

Toelichting mutaties in 1e begrotingswijziging 2021
Op 15 september 2020 is het Prinsjesdag geweest. Hierbij zijn de Miljoenennota en de Rijksbegroting gepresenteerd. In deze stukken staan de plannen voor het komend jaar en hoe deze bekostigd worden. Vervolgens worden de gevolgen voor de algemene uitkering uit het gemeentefonds berekend. De gevolgen van de septembercirculaire 2020 zijn voor de gemeente Best positief. Een aantal gevolgen is direct geoormerkt voor het daarvoor bestemde doel. Gezien de toegenomen financiële druk bij gemeenten door corona heeft het kabinet besloten de oploop in de opschalingskorting voor gemeenten voor de jaren 2020 en 2021 incidenteel te schrappen. Dit leidt tot een verhoging van de algemene uitkering. Voor onze gemeente betekent dit voor 2021 een positieve bijstelling van € 225.000. Het college stelt voor om deze middelen te reserveren voor de extra uitgaven rondom corona die de gemeente heeft.

Voor de uitvoering van project ‘huisvesting’ is een werkbudget nodig. Het budget van € 150.000 is nodig om verdere onderzoeken te doen, het bureau HEVO de drie scenario’s te laten berekenen, te starten met het cultuurtraject Gemeente en Bestwijzer en een aantal interne uren te dekken.
Daarnaast is er behoefte om de komende twee jaar te intensiveren op het terrein van toezicht en handhaving. Dit om achterstanden weg te kunnen werken, de doelstellingen van het Integraal Veiligheidsplan 2019-2022 De Kempen te behalen en de prioriteiten van de Raad voldoende aandacht te kunnen geven. Hierover is in de raadsessie van 28 september 2020 gesproken. De raadsleden in de sessie zijn meegegaan met het voorstel van de burgemeester om het gevraagde budget van € 535.000 ter beschikking te stellen en voor te leggen aan de raad bij de behandeling van de programma-begroting 2021. Het benodigde budget voor 2022, ook ter grootte van € 535.000, wordt aan u voorgelegd bij de behandeling van de kaderbrief 2022. Er wordt verder onderzoek gedaan of een vorm van cofinanciering mogelijk is.

Op 9 maart 2020 heeft de raad een besluit genomen over profilering van de Gemeente Best. Dit besluit is per abuis niet in de primitieve begroting 2021 verwerkt en derhalve in de 1e begrotingswijziging 2021 meegenomen. Ook is het amendement A3 van de kaderbrief 2021 juist verwerkt in de begrotingswijziging 2021.

Structureel sluitende begroting en meerjarenraming
In het overzicht 'incidentele baten en lasten' op pagina 77 is een tabel opgenomen waarin alle incidentele baten en lasten worden gecorrigeerd. Uit dit overzicht blijkt dat de primitieve begroting 2021 en meerjarenraming 2022-2024 structureel sluitend is. Dit is één van de toezichtcriteria die zijn vastgelegd in artikel 203 van de Gemeentewet en nader zijn uitgewerkt in het Gemeenschappelijk financieel toezichtkader. De provincie toetst aan deze criteria en beoordeelt vervolgens welk begrotingstoezicht van toepassing is.

Verloop vrije algemene reserve
In onderstaande tabel is het verloop van de vrije algemene reserve grafisch weergegeven over de periode van 2014-2024. De mutaties zijn gebaseerd op besluitvorming door uw raad. Dit betekent dat verwachte jaarresultaten 2020 - 2024 hier nog niet in zijn verwerkt. Ook de hierboven genoemde 1e wijziging 2021 is niet meegenomen in dit overzicht.

Op 11 juli 2016 heeft uw raad de nota reserves en voorzieningen 2016 vastgesteld. Bij het vaststellen van deze nota is akkoord gegaan met het terugdringen van het aantal reserves. Een aantal reserves is komen te vervallen en toegevoegd aan de vrije algemene reserve. Dit veroorzaakt de opvallende piek in 2016. De toevoeging als gevolg van deze nota bedraagt € 31,3 miljoen. Rekening houdend met overige mutaties bedraagt de vrije algemene reserve ultimo 2016 € 30,8 miljoen.  

In 2017 is de vrije algemene reserve gedaald van € 30,1 miljoen naar € 16,5 miljoen. Deze daling is met name veroorzaakt door een onttrekking van € 10,0 miljoen uit de vrije algemene reserve ten gunste voor de risicoreserve grondexploitatie. Deze mutatie is gebaseerd op de risico analyse over de grondexploitatie en is door uw raad besloten op 25 juni 2018. Daarnaast is er eenmalig in 2017 € 2,3 miljoen onttrokken uit de vrije algemene reserve ten gunste van de tekorten binnen het sociaal domein. Hierover heeft uw raad op 6 november 2017 besloten.

Bij de vaststelling van de jaarstukken 2018 heeft uw raad o.a. besloten om € 6,6 miljoen terug te storten vanuit de risico reserve grondexploitatie. Dit besluit is gebaseerd op de tweejaarlijkse risico actualisatie van de grondexploitatie. Tevens is € 2,7 miljoen teruggestort vanuit de dekkingsreserve naar de vrije algemene reserve omdat een aantal panden al af zijn geschreven tot aan de bodemwaarde. Hierdoor komt de dekkingsreserve te vervallen.

Het verloop vanaf 2018 muteert op basis van de door uw raad genomen besluiten en bedraagt circa € 18 miljoen. In de bijlage treft u een specificatie aan van de vrije algemene reserve zodat het u meer inzicht geeft.